તહેવારો દરેક દેશમાં ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ ભારતમાં તહેવારોની પોતાની અલગ શૈલી છે. કૌટુંબિક પ્રેમ, પરસ્પર ભાઈચારો અને સામાજિક વ્યવસ્થા તહેવારોના મુખ્ય મુદ્દા છે. હિંદુ સંસ્કૃતિમાં, દરેક દિવસની પોતાની વિશેષતા હોય છે, જે માન્યતાઓ સાથે સંકળાયેલી હોય છે જેના આધારે સાંસ્કૃતિક તહેવારો ઉજવવામાં આવે છે. હિન્દી પંચાંગની વ્યવસ્થા સામાજિક પરિપ્રેક્ષ્યના આધારે નહીં પણ કુદરતી પરિપ્રેક્ષ્યના આધારે કરવામાં આવી છે. ઋતુ બદલાવાની સાથે તહેવારો આવે છે અને તે તહેવારના નિયમો પર્યાવરણને અનુરૂપ હોય છે.
ભારતના મુખ્ય ઉપવાસ તહેવારો અને તહેવારો (ભારતીય તહેવાર 2021 તારીખોની સૂચિ)
ભારત અનેક સંસ્કૃતિઓથી બનેલું છે, આવી રીતે અનેક વિચારધારાઓ અને માન્યતાઓના આધારે વિવિધ તહેવારો ઉજવવામાં આવે છે. આવા કેટલાક સાંસ્કૃતિક તહેવારોનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે:
ભારતના મહત્વના સાંસ્કૃતિક તહેવારો (ભારતીય સાંસ્કૃતિક ઉત્સવની તારીખો)
| તહેવારનું નામ | વર્ષ 2022 |
| નવું વર્ષ | 1 જાન્યુઆરી 2022, શનિવાર |
| લોહરી | 13 જાન્યુઆરી 2022, ગુરુવાર |
| ઉત્તરાયણ, મકરસંક્રાંતિ | 14 જાન્યુઆરી 2022, શુક્રવાર |
| સુભાષ ચંદ્ર બોઝ જયંતિ | 23 જાન્યુઆરી 2022, રવિવાર |
| ગણતંત્ર દિવસ | 26 જાન્યુઆરી 2022, બુધવાર |
| બસંત પંચમી, સરસ્વતી પૂજા | 5 ફેબ્રુઆરી 2022, શનિવાર |
| મહાશિવરાત્રી | 1 માર્ચ 2022, મંગળવાર |
| હોલિકા દહન | 17 માર્ચ 2022, ગુરુવાર |
| હોળી | 18 માર્ચ 2022, શુક્રવાર |
| બેંકની રજા | 1 એપ્રિલ 2022, શુક્રવાર |
| ચૈત્ર નવરાત્રી, ઉગાદી, ગુડી પડવો | 2 એપ્રિલ 2022, શનિવાર |
| ચેટી ચાંદ | 3 એપ્રિલ 2022, રવિવાર |
| રામ નવમી | 10 એપ્રિલ 2022, રવિવાર |
| ચૈત્ર નવરાત્રી પારણા | 11 એપ્રિલ 2022, સોમવાર |
| વૈશાખી, આંબેડકર જયંતિ | 14 એપ્રિલ 2022, ગુરુવાર |
| હનુમાન જયંતિ | 16 એપ્રિલ 2022, શનિવાર |
| અક્ષય તૃતીયા | 3 મે 2022, મંગળવાર |
| જગન્નાથ રથયાત્રા | 1 જુલાઈ 2022, શુક્રવાર |
| અષાઢી એકાદશી | 10 જુલાઈ 2022, રવિવાર |
| ગુરુ પૂર્ણિમા | 13 જુલાઈ 2022, બુધવાર |
| હરિયાળી તીજ | 31 જુલાઈ 2022, રવિવાર |
| નાગ પંચમી | 2 ઓગસ્ટ 2022, મંગળવાર |
| રક્ષાબંધન | 11 ઓગસ્ટ 2022, ગુરુવાર |
| કજરી તીજ | 14 ઓગસ્ટ 2022, રવિવાર |
| સ્વતંત્રતા દિવસ | 15 ઓગસ્ટ 2022, સોમવાર |
| જન્માષ્ટમી | 19 ઓગસ્ટ 2022, શુક્રવાર |
| હરતાલિકા તીજ | 30 ઓગસ્ટ 2022, મંગળવાર |
| ગણેશ ચતુર્થી | 31 ઓગસ્ટ 2022, બુધવાર |
| ઓણમ/તિરુવોનમ | 8 સપ્ટેમ્બર 2022, ગુરુવાર |
| અનંત ચતુર્દશી | 9 સપ્ટેમ્બર 2022, શુક્રવાર |
| શરદ નવરાત્રી | 26 સપ્ટેમ્બર 2022, સોમવાર |
| ગાંધી જયંતિ | 2 ઓક્ટોબર 2022, રવિવાર |
| દુર્ગા પૂજા અષ્ટમી | 3 ઓક્ટોબર 2022, સોમવાર |
| દુર્ગા મહા નવમી પૂજા, શરદ નવરાત્રી પારણા | 4 ઓક્ટોબર 2022, મંગળવાર |
| દશેરા | 5 ઓક્ટોબર 2022, બુધવાર |
| કરવા ચોથ | 13 ઓક્ટોબર 2022, ગુરુવાર |
| ધનતેરસ | 23 ઓક્ટોબર 2022, રવિવાર |
| દિવાળી | 24 ઓક્ટોબર 2022, સોમવાર |
| ભાઈ દૂજ, ગોવર્ધન પૂજા | 26 ઓક્ટોબર 2022, બુધવાર |
| છઠ પૂજા | 30 ઓક્ટોબર 2022, રવિવાર |
| બાળ દિન | 14 નવેમ્બર 2022, સોમવાર |
| મેરી ક્રિસમસ | 25 ડિસેમ્બર 2022, રવિવાર |
અન્ય મહત્વપૂર્ણ માસિક તહેવારો અને પવિત્ર મહિનાઓ:
હિંદુ કેલેન્ડરમાં તમામ તિથિઓનું વિશેષ મહત્વ છે, દર મહિને ઘણી વિશેષ તિથિઓએ ભક્તો સામૂહિક પૂજા અને ઉપવાસ કરે છે. આ સિવાય ઘણા મહિનાઓ પણ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. નીચેના કોષ્ટકમાં આ મહત્વપૂર્ણ માસિક તહેવારો અને મહિનાઓનું મહત્વ જણાવવામાં આવ્યું છે.
નામ વિગતો
કાલાષ્ટમી કૃષ્ણ પક્ષ અષ્ટમી
સંકષ્ટી ચતુર્થી સંકષ્ટી ચતુર્થી દર મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચોથના દિવસે આવે છે.
ભાનુ સપ્તમી જ્યારે સપ્તમીનો દિવસ રવિવાર હોય છે
સ્કંદ ષષ્ઠી શુક્લ પક્ષ પંચમી અને ષષ્ઠી એક સાથે આવે ત્યારે સ્કંદ ષષ્ઠી ઉજવવામાં આવે છે.
રોહિણી વ્રત જ્યારે સૂર્યોદય પછી રોહિણી નક્ષત્ર પ્રવર્તે છે
સત્ય નારાયણ પૂજા પૂર્ણિમા અને તેના એક દિવસ પહેલા / દર મહિને સંક્રાંતિ
મંગલા ગૌરી / ગૌરી પૂજા મંગલા ગૌરી વ્રત શવના મહિનાના દરેક મંગળવારે મનાવવામાં આવે છે.
ધનુર્માસ
શ્રાવણ/સાવનનું મહત્વ પવિત્ર માસ
વધુ મહિનો મહત્વનો પવિત્ર મહિનો જે ત્રણ વર્ષમાં આવે છે
નાઇટિંગેલ વ્રત જ્યારે અધિક માસ અષાઢમાં આવે છે ત્યારે આ યોગ 19 વર્ષમાં બને છે.
કારતક માસનું મહત્વ પવિત્ર માસ
ચાતુર્માસ / ચૌમાસ અર્ધ અષાઢ, શ્રાવણ, ભાદ્રપદ, અશ્વિન અને અર્ધ કારતક
મહા કુંભ નાશિક સૂર્ય જ્યારે ગુરુ સિંહ રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે
મહા કુંભ ઉજ્જૈન. જ્યારે સૂર્ય અને ગુરુ વૃશ્ચિક રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે મહા કુંભ ઉજ્જૈન.
ઇસ્લામિક તહેવારની તારીખો:
ભારતમાં ઘણા ધર્મો છે. આ એકમાત્ર રાષ્ટ્ર છે જ્યાં તમામ ધર્મના લોકો પોતપોતાના તહેવારોને તેમના ધર્મ અનુસાર સ્વતંત્રતા સાથે ઉજવી શકે છે. વિચારની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા છે, એ જ રીતે ઇસ્લામિક તહેવારો પણ ભારતમાં ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે, જેનું મહત્વ અને હેતુ પણ પ્રેમ અને શાંતિ છે, આવા કેટલાક તહેવારોનું વર્ણન નીચેના કોષ્ટકમાં કરવામાં આવ્યું છે:
| તહેવારનું નામ | તારીખ |
| ઈદ | 2 મે 2022 ,સોમવાર |
| રમઝાન | Saturday, 2 April 2022 |
| બકરીઇદ | 2022, 9 Jul Sat |
| અલ હિજરા ઇસ્લામિક નવું વર્ષ | Friday, 29 July 2022 |
| મોહરમ/આશુરા | Sunday, 7 August 2022 |
ભારતની ઓળખ તેના અનેક ધર્મોનું સુંદર સ્વરૂપ છે. પ્રેમ, એકતા, પરસ્પર ભાઈચારો એ તહેવારોનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય છે. સામાજિક વ્યવસ્થાની દૃષ્ટિએ પણ તહેવારોનું ખૂબ મહત્વ છે.
અમારા આ પેજમાં આ જ તહેવારોનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, જો તમે આનાથી અલગ કંઈ જાણતા હોવ તો કોમેન્ટ બોક્સમાં તમારો અભિપ્રાય આપી શકો છો.