ધૂણવું એ માનસિક બીમારી છે! | ધૂણવું એ ધાર્મિક નહીં, માનસિક સમસ્યા છે!

ધૂણવું એ માનસિક બીમારી છે! | ધૂણવું એ ધાર્મિક નહીં, માનસિક સમસ્યા છે!

આજના આધુનિક યુગમાં પણ ઘણા લોકો અંધશ્રદ્ધા, પૌરાણિક કથાઓ અને અસત્ય માન્યતાઓમાં જકડાયેલા રહે છે. તેમાંની એક ખૂબ જ ગંભીર માન્યતા છે – “ધૂણવું” એ કોઈ દૈવી શક્તિનો પ્રભાવ છે અથવા કોઈ “ભૂત-પ્રેત” વાસે છે. આ માન્યતા ખાસ કરીને ગ્રામીણ અને અશિક્ષિત વર્ગ વચ્ચે વધુ પ્રમાણમાં ફેલાયેલી છે, પરંતુ શહેરી વિસ્તારોમાં પણ તેની અસર જોવા મળે છે. ખરેખર તો, ધૂણવું કોઈ ધાર્મિક કે દૈવી ઘટના નથી, પરંતુ તે માનસિક સ્વાસ્થ્ય સાથે જોડાયેલી એક ગંભીર સમસ્યા છે.

ધૂણવું એટલે શું?

“ધૂણવું” એ એક ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક પરિઘટના છે, જેમાં કોઈ વ્યક્તિ અચાનક અસામાન્ય વર્તન કરવા લાગે છે – ઊંચી અવાજે બોલે છે, કોઈ અજાણી ભાષામાં વાત કરે છે, અથવા તો કોઈ દેવ-દેવી અથવા મૃત વ્યક્તિનો પ્રવેશ થયો હોવાનો દાવો કરે છે. આવી ઘટનાઓને કેટલાક લોકો “દેવાયું” અથવા “ભૂત ઉતર્યું” તરીકે ઓળખે છે.

પરંતુ વાસ્તવિકતા એ છે કે આવું વર્તન માનસિક સ્વાસ્થ્ય સાથે જોડાયેલી કેટલીક ગંભીર સ્થિતિનું પરિણામ હોઈ શકે છે. તેમાં સૌથી સામાન્ય છે – સ્વરૂપાંતરણ વિકાર (Dissociative Disorders), હિસ્ટીરિયા, મનોવિકૃતિ (Psychosis) અથવા ઉન્માદ (Mania) જેવી સ્થિતિઓ.

ધૂણવાનું કારણ: માનસિક બીમારી

જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ અચાનક અસામાન્ય વર્તન કરે છે, તો લોકો તેને ભૂત-પ્રેત, દૈવી પ્રવેશ કે જાદુ-ટોણા સાથે જોડી દે છે. પરંતુ આ સમજ ખૂબ જ મર્યાદિત અને અવૈજ્ઞાનિક છે. માનસિક રૂપે અસ્વસ્થ વ્યક્તિ ઘણી વાર આવા વર્તન દ્વારા પોતાની ભાવનાઓ અને તણાવને વ્યક્ત કરે છે.

ઉદાહરણ તરીકે, કોઈ વ્યક્તિ જે માનસિક રીતે તણાવમાં છે અથવા કોઈ માનસિક આઘાતનો સામનો કરી રહી છે, તે ક્યારેક “ધૂણવા” લાગે છે. આ પ્રક્રિયા તેની માનસિક રક્ષા પ્રણાલીનું એક રૂપ હોઈ શકે છે, જેમાં તે પોતાની જાતને કોઈ અન્ય વ્યક્તિ અથવા શક્તિ તરીકે ઓળખે છે.

આવી સ્થિતિને માનસિક વિજ્ઞાનમાં “સ્વરૂપાંતરણ વિકાર” (Dissociative Identity Disorder) કહેવામાં આવે છે. જેમાં વ્યક્તિ એક કરતાં વધુ વ્યક્તિત્વ ધરાવતી હોય છે અને ક્યારેક તેઓ પોતાને કોઈ અન્ય વ્યક્તિ કે ભૂત-પ્રેત માનવા લાગે છે.

ધૂણવું એ ધાર્મિક નથી, પણ માનસિક સમસ્યા છે

ઘણા લોકો ધૂણવાને ધાર્મિક અથવા આધ્યાત્મિક ઘટના માને છે અને તેની સારવાર માટે તાંત્રિક પ્રક્રિયાઓ, જાદુ-ટોણા કે કોઈ બાબા-પીરની મદદ લે છે. આ પ્રક્રિયાઓ માત્ર વ્યક્તિની માનસિક સ્થિતિને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે. કારણ કે તેમાં વ્યક્તિને વારંવાર ભય, ડર અને અસુરક્ષાની લાગણી જન્મે છે.

સાચી વાત તો એ છે કે આ કોઈ ધર્મ કે ભૂત-પ્રેત સાથે સંબંધિત નથી, પણ તે માનસિક સ્વાસ્થ્ય સાથે જોડાયેલી એક સામાન્ય સમસ્યા છે. જેની સારવાર માટે માનસિક રોગ વિશેષજ્ઞ (Psychiatrist) અથવા મનોવૈજ્ઞાનિક (Psychologist) પાસેથી મદદ લેવી જરૂરી છે.

ધૂણવાની સારવાર માટે શું કરવું જોઈએ?

1. માનસિક રોગ વિશેષજ્ઞની મુલાકાત:
   ધૂણવાની સમસ્યા હોય તો સૌપ્રથમ કોઈ માનસિક રોગ વિશેષજ્ઞ પાસે જવું જરૂરી છે. તેઓ યોગ્ય નિદાન કરીને તેની સારવાર કરી શકે છે.
2. ઔષધીય ઉપચાર:
   કેટલીક માનસિક સ્થિતિઓ માટે આંતરિક દવાઓની જરૂર પડી શકે છે. આ દવાઓ માત્ર માનસિક રોગ વિશેષજ્ઞની સલાહથી જ લેવી જોઈએ.
3. મનોવૈજ્ઞાનિક કાઉન્સેલિંગ:
   કાઉન્સેલિંગ માધ્યમથી વ્યક્તિને તેની ભાવનાઓ અને તણાવને વ્યક્ત કરવાની તથા સમજવાની તક મળે છે.
4. પરિવારની સમજદારી:
   પરિવારને પણ સમજવું જોઈએ કે ધૂણવું કોઈ ધાર્મિક નહીં, પણ માનસિક સમસ્યા છે. તેમની સમજદારી અને સહાનુભૂતિ દર્દીની ઝડપી સારવારમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે.
5. સમાજની ભૂમિકા:
   સમાજને પણ આ વિષય પર જાગૃતિ લાવવી જોઈએ. ધૂણવાને કારણે લોકોની ઉપેક્ષા થાય છે, જે તેમની માનસિક સ્થિતિને વધુ ખરાબ બનાવે છે.

ધૂણવાની ઘટનાઓને કારણે થતી સમસ્યાઓ:

• ધૂણવાને કારણે વ્યક્તિની સામાજિક ઉપેક્ષા થાય છે.
• ઘણી વાર તેમની સાથે મારામારી કે ઘૃણાનો વર્તાવ થાય છે.
• તેમની માનસિક સ્થિતિ વધુ ખરાબ બને છે.
• ઘણી વાર આવી વ્યક્તિઓ માનસિક હોસ્પિટલમાં મોકલાઈ જાય છે અથવા તો તેમનું જીવન નાશ પામે છે.

ધૂણવાને કારણે થતી કેટલીક મિથકો:

1. મિથક 1: ધૂણવું એ ભૂત-પ્રેત છે.
   હકીકત: તે માનસિક સ્વાસ્થ્ય સાથે જોડાયેલી સમસ્યા છે.
2. મિથક 2: ધૂણવું માત્ર મહિલાઓને થાય છે.
   હકીકત: પુરુષો પણ આવી સમસ્યાઓથી પીડાય છે.
3. મિથક 3: ધૂણવાને કારણે વ્યક્તિ ખૂબ શક્તિશાળી હોય છે.
   હકીકત: તે માનસિક રીતે કમજોર અને તણાવમાં હોય છે.
4. મિથક 4: તાંત્રિક પ્રક્રિયાઓથી ધૂણવું ઠીક થઈ જાય છે.
   હકીકત: તે માત્ર માનસિક સ્વાસ્થ્યની સમસ્યાને વધુ ઊંડી બનાવે છે.

નિષ્કર્ષ:

ધૂણવું એ કોઈ ધાર્મિક કે આધ્યાત્મિક ઘટના નથી, પરંતુ તે માનસિક સ્વાસ્થ્ય સાથે જોડાયેલી એક ગંભીર સમસ્યા છે. આવી વ્યક્તિઓને તાત્કાલિક માનસિક રોગ વિશેષજ્ઞની મદદની જરૂર હોય છે. આપણે તમામે આ વિષય પર જાગૃતિ લાવવી જોઈએ અને અંધશ્રદ્ધાનો ત્યાગ કરીને વૈજ્ઞાનિક અભિગમ અપનાવવો જોઈએ.

યાદ રાખો:
માનસિક બીમારીઓ એ શરમની વસ્તુ નથી, પરંતુ તે એક બીમારી છે જેની સારવાર થઈ શકે છે. કોઈને ધૂણવાની સમસ્યા હોય તો તેને ડરાવવાને બદલે તેને મદદ આપવી જોઈએ. કારણ કે તે માનસિક રીતે પીડાતો હોય છે, અને તેને સમજ અને પ્રેમની જરૂર હોય છે.

---

#ધૂણવુંએમાનસિકબીમારીછે
#માનસિકસ્વાસ્થ્યનેસમજો
#ધાર્મિકનહીં,વૈજ્ઞાનિકસમજ
#માનસિકસમસ્યાઓસામેલડો
#ધૂણવાનીસાચી_સમજ